Ang mga kasabihan ay mga salitang naglalaman ng aral at karanasan ng mga Pilipino na magagamit sa pagharap sa mga hamon ng buhay. Isa itong uri ng karunungang-bayan na nagpapakita ng kultura, tradisyon, at paniniwala ng mga Pilipino na nakaugat sa kanilang kasaysayan at lipunan.

Ang mga kasabihan ay hindi lamang basta-basta mga salita, kundi mga gabay sa pagpapasya, pagkilos, at pag-uugali. Sa blog post na ito, aalamin natin ang iba’t ibang uri, halimbawa, at kahulugan ng mga kasabihan na makakatulong sa atin na mas maintindihan ang sarili natin at ang ating kapwa.

Sama-sama nating tuklasin ang yaman ng karunungan na dala ng mga kasabihan.

Talaan ng Nilalaman

Ang kasabihan ay isang uri ng pahayag na nagbibigay ng payo, aral, o katotohanan tungkol sa buhay at karanasan ng mga tao. Ang mga kasabihan ay madalas na ginagamit upang magpahiwatig ng isang malalim na kahulugan sa likod ng mga simpleng salita.

Ito ay tinatawag na sa Wikang Ingles

Ang mga kasabihan ay nagpapakita rin ng kultura, tradisyon, at paniniwala ng mga Pilipino na nakaugat sa kanilang kasaysayan at lipunan. Ang mga kasabihan ay maaaring magmula sa mga kilalang tao, mga sinaunang salawikain, o mga orihinal na pagpapahayag ng mga Pilipino.

Ang mga kasabihan ay mahalaga dahil sila ay nagbibigay ng payo, aral, o katotohanan tungkol sa buhay at karanasan ng mga tao. Ang mga kasabihan ay nagpapakita rin ng kultura, tradisyon, at paniniwala ng mga Pilipino na nakaugat sa kanilang kasaysayan at lipunan.

Ang mga kasabihan ay makakatulong sa atin na mabuhay nang may karunungan, espiritwalidad, at kasanayan. Ang mga kasabihan ay maaari ring magpalakas ng ating tiwala sa Diyos at sa kanyang salita.

Ang mga katangian ng kasabihan ay ang mga sumusunod:

Ang kasabihan ay isang maikling at kilalang pahayag ng bayan na naglalaman ng karunungan, katotohanan, moral, at tradisyonal na mga pananaw sa isang talinghaga, nakapirmi, at madaling matandaang anyo at naipapasa mula sa henerasyon sa henerasyon.

Ang kasabihan ay isang uri ng pagpapahayag na naglalarawan ng mga karanasan o sitwasyon ng buhay ng tao sa isang makatang paraan na may kasamang isang uri ng moral na paniniwala.

Ang kasabihan ay may iba’t ibang paksa na maaaring tumukoy sa katandaan, pamilya, buhay, kasinungalingan, pag-ibig, kabataan, kaibigan, panloloko, paghihiganti, trabaho, at iba pa.

Ang kasabihan ay may layunin na magbigay ng payo, aral, o katotohanan tungkol sa buhay at karanasan ng mga tao. Ang kasabihan ay may pedagohikal na intensyon na nakaaapekto sa kung sino ang nagsasabi nito. Ito ay naglalaman ng isang direktang at tiyak na mensahe na ginagamit upang ipahayag ang isang ideya, buod ng isang pangyayari, o patunayan ang isang ugali bilang isang pagwawasto.

Ang kasabihan ay maaaring magmula sa mga kilalang tao, mga sinaunang salawikain, o mga orihinal na pagpapahayag ng mga Pilipino. Ang kasabihan ay nagpapakita rin ng kultura, tradisyon, at paniniwala ng mga Pilipino na nakaugat sa kanilang kasaysayan at lipunan.

Narito ang mga halimbawa ng kasabihan tungkol sa iba’t ibang paksa na maaari mong gamitin bilang gabay, inspirasyon, o paalala:

Kapag ang ilog ay maingay, asahan mo at mababaw. Kapag ang ilog ay matahimik, asahan mo at malalim.

Ang araw bago sumikat, nakikita muna’y banaag.

Umaakyat ma’t nahuhulog, mabuti pa ang namumulot.

Mainam na ang pipit na nasa kamay kaysa lawing lumilipad.

Ang asong makangkang kung mangagat ay madalang.

Ang hinahawakang kayraming dalag, karaniwang ito’y nakawawalang lahat.

Hipong tulog tinatangay ng agos.

Kapag nalagas ang dahon, atas na ng panahon.

Ang ningas ng apoy, nasa uri ng kahoy.

Ang buhay ay parang gulong; minsang nasa ibabaw, minsang nasa ilalim.

Pang bakas ng karanasan, ang tanda ng kaalaman.

May matandang kulang-isip, at may batang hustong bait.

Kapag sama ang itinanim, lagim ang aanihin.

Walang maghuhulog ng binalot sa taong natutulog.

Ang paala-ala ay mabisang gamot sa taong nakakalimot.

Ang akala’y nakamura, namahalan pala.

Aanhin mo ang palasyo kung ang nakatira ay kuwago? Mabuti pa ang bahay kubo ang nakatira ay tao.

Anuman ang gagawin, makapitong iisipin.

Ang taong walang kibo nasa loob ang kulo.

Anuman ang gawa at dali-dali, ay hindi iigi ang pagkakayari.

Ang iyong kakainin, sa iyong pawis manggagaling.

Ang kaginhawaan ay nasa kasiyahan at wala sa kasaganaan.

Ako ang nagbayo. Ako ang nagsaing. Saka ng maluto’y iba ang kumain.

Ang bayaning nasugatan, nag-iibayo ang tapang.

Ang liksi at tapang, kalasag ng buhay.

Ang lumalakad nang mabagal, kung matinik ay mababaw. Ang lumalakad nang matulin, kung matinik ay malalim.

Di lahat ng kapaitan ay tanda ng kasamaan.

Ang pag-ilag sa kaaway ang tunay na katapangan.

Di lahat ng kagalingan ay may dalang katamisan.

Huwag magbilang ng manok, hangga’t hindi napipisa ang itlog.

Kadalasan, ang karikta’y ginagawang isang bitag upang siyang ipanghuli noong ibig ipahamak.

Kung aakyat ka nga’t mahuhulog naman, mabuting sa lupa’y mamulot na lamang.

Kung ano ang itinanim, iyon din ang aanihin.

Kung binigyan ng buhay, bibigyan din ng ikabubuhay.

Madali ang maging tao, mahirap magpakatao.

Magsisi ka man at huli wala nang mangyayari.

Kung gaano kataas ang lipad, gayon din ang lagapak pag bagsak.

Walang malaking nakapupuwing; walang maliit na nakahihirin.

Pag may hirap, may ginhawa.

Pag may kalungkutan, may kasiyahan.

Pagkapawi ng ulap, lumilitaw ang liwanag.

Walang ligaya sa lupa na hindi dinilig ng luha.

Sagana sa puri, dukha sa sarili.

Walang humawak ng lutuan, na hindi naulingan.

Kung saan nahihilig, duon din nabubuwal.

Ang lahat, may kasukat.

Ang taong mabait walang nagagalit. Ang taong masama, walang natutuwa.

Walang humawak ng lutuan, na hindi naulingan.

Kung saan nahihilig, duon din nabubuwal.

Walang ligaya sa lupa na hindi dinilig ng luha.

Yaong mapag-alinlangan, madalas mapag-iwanan.

Ang sigaw ay malapit; ang bulong ay malayo ang sapit.

Mapipilit ang maramot, ang hindi’y ang walang sinop.

Kunwaring matapang bagkus duwag naman.

Pulutin ang mabuti, ang masama ay iwaksi.

Sa larangan ng digmaan, nakikilala ang matapang.

Sala sa lamig, sala sa init.

Walang halaga ang sandata na di ginagamit sa pakikibaka.

Sa biruan nagmumula ang alitang malulubha, titis kasi palibhasa na lumilikha ng siga.

Ang sigaw ay malapit; ang bulong ay malayo ang sapit.

Kung ano ang haba, siyang sukat; kung ano ang laki siyang bigay.

Maliit man daw ang sili, ay may anghang na sarlli.

Matapang sa kapwa pilipino, susukot-sukot sa harap ng dayo.

Mapipilit ang maramot, ang hindi’y ang walang sinop.

Magbiro ka sa lasing, huwag sa bagong gising.

Magkupkop ka ng kaawa-awa, langit ang iyong gantimpala.

Nagpapakain ma’t masama sa loob, ang pinakakain hindi nabubusog.

Di baling mabasag ang pinggan, kung sa sariling paminggalan.

Ang buhay na may karangalan, maipagmamalaki kahit saan.

Kung ang buhay mo’y hinahalagahan, karangalan mo’y dapat ding ingatan.

Matamis ang mamatay kung dahil sa bayan.

Ang may matalas na karit ang maraming maaalit.

Kahit na ang usa’y mabilis tumakbo kung sa tiyaga nama’y sa pagong na ako.

Ang isipan ma’y ano, sa kabaong din ang tungo.

Hindi mo malalaman ang oras ng kamatayan, kaya itangis araw’t gabi ang iyong kasalanan.

Kung sa lupa namamatay, sa langit ay mabubuhay.

Anumang bagay na wala sa pag-iingat ng sinuman ay malimit angkinin ng makasalanan.

Magdaragat na di magtahan sa tubig din mamamatay.

Maging alin ma’t sino, kabaong din hantungan mo.

Ang kalabaw suotan man ng abito ay kalabaw at kalabaw ri’t hindi magbabago.

Hampas sa kalabaw, sa kabayo ang latay.

Mahalin man ang kalabaw, lulublob din sa putikan.

Sa matandang kalabaw, murang damo ang bagay.

Mahahatulan mo ang iyong kapwa kung nasukat mo na ang iyong sariling gawa.

Ang matandang kalabaw ay humahanap ng murang damo.

Sa isang pugad ng itlog ay di nawawalan ng bugok.

Gandang walang tikas ay tulad ng bulaklak na walang halimuyak.

Ang taong nagigipit, sa patalim man ay kumakapit.

Lumilipas ang kagandahan ngunit hindi ang kabutihan.

May magandang nakayayamot, may pangit na nakalulugod.

Sa umaga ang bulaklak, marikit at anong dilag! Sa hapon, lanta’t kupas.

Kung nais mong kumain ng masarap, huwag manghinayang sa kwarta mong hawak.

Walang kagandahang di may kapintasan.

Ang nagtatanong ng laman ng palayok ng iba napagkikilalang walang laman ang kanya.

Ang magandang asal ay kaban ng kayamanan.

Hindi mo dapat asahan ang pangako ng kaaway.

Ang taong mapanaghili, sa kayamanan at ari, ay hindi luluwalhati, sa hirap, sakit lalagi.

Kapag ang nauuna’y tamis, ang nahuhuli’y pait.

Pag may tag-araw, ay may tag-ulan.

Ang halik na matunog sa dibdib ay hindi taos.

Sa mga biyaya’t handog, bato ma’y napalalambot.

Ang taong mainggitin, lumigaya man ay sawi rin.

Walang karapatang mamili handog ang nanghihingi lang kapwa ng limos.

Kung ano ang gawa, ay siyang hinala. Kung ano ang gawi,ay siyang ugali.

Ako ang nagbayo, ako ang nagsaing, saka nang maluto’y iba ang kumain.

Kapag hindi nakasira ay hindi makabubuo.

Ang nagdadamit ng hiram, parang hubad sa lansangan.

Kapag maiksi ang kumot, magtiis na mamaluktot.

Ang dila’y sunod-sunurang alipin ng kalooban, kung ang loob mo’y mainam, dila’y sakdal-katamisan; kung ang budhi’y salanggapang, ang dila ay apdong tunay.

Daa’y kahit lubak-lubak iya’y nasa naglalakad; kung ang hakbang mo’y banayad, pakiramdam mo ri’y patag.

Hindi nalaki ang daga, kundi malaglag sa lupa.

Puring angkin, pakaingatang magaling, huwag papanganinagin.

Buntot niya, hila niya. Sungay niya, sunong niya.

Sa batas ng mundo ang lahat ng bagay ay muling magbabalik sa pinanggalingan.

Ang dila’y parang patalim, kung sumugat ay mariin.

Mayroong maganda sa tingin, nakahihirin kung kanin.

Ang buhay ng tao ay parang gulong – magulungan at makagulong.

Itong buhay natin ay gaya ng ilog kung saan mababa ay doon aagos.

Ang mga hangaring dinadaan sa pangarap, ang katulad ay bulang kay daling mabasag.

Ang biru-biruan ama ng totohanan.

Biru-biro kung sanlan, totoo kung tamaan.

Ang bigas man kahit na magaling ay isinasaing bago ipakain.

Kapagka nanggaling ang labo sa hulo, magpahanggang wawa abot ang labo.

Ang bibig ng ilog iyong masasarhan, ang bibig ng tao’y di mo matatakpan.

Ang bato’y hindi lalapit sa suso kundi ang suso rin ang siyang manunuyo.

Pag ang dagat ay tahimik, may nililihing panganib.

Kahit ang bigas ay bulok at basa ay maisasaing din sa panahong wala.

Ang mahaba ay magtustos at magdugtong sa kapos.

Hamak mang basahan, may panahong kailangan.

Bago ka bumati ng sa ibang uling, pahirin mo muna ang iyong uling.

Mayaman ka ma’t marikit, mabuti sa pananamit, kung walang sariling bait, walang halagang gahanip.

Bago ka magluto ay iyong alamin, kung may nakahandang panahog at asin.

Huwag mong hatulan ang isang aklat sa pamamagitan ng kanyang pabalat.

Kung ano ang lakad ng alimasag na matanda ay gayon din ang lakad ng alimasag na bata.

Ang ahas ay lumalaki sa balita’t sabi-sabi.

Ang inilalaki ng ahas ay nasa nagbabalita.

Pulos na papasok na tulad sa baklad, kamkam nang kamkam at ayaw maglabas.

Kung walang maghahalungkat walang bahong lalabas.

Ang masamang pangyayari ay kung ang ahas ang dumami.

Walang masamang kanya’t walang mabuti sa iba.

Kung lantay na bakal ka sa apoy ka makikilala.

Tama na ang katagang sabi, sa marunong umintindi.

Iwasto ang kamalian, sa halip na pagtawanan.

Di man makita ang apoy, sa aso ay matutunton.

Kapag binato ka ng bato, batuhin mo ng tinapay.

Habang dumadami ang panukala, lalong umuunti ang nagagawa.

Di matawag na dimonyo at di marunong manukso. Di naman masabing santo’t di maalam magmilagro.

Habang lumalaki ang saklaw ng daliri, ang nadadakot mo’y lalong umuunti.

Alamid mang anong ilap, umaamo rin sa himas.

Bahaw man at magaling, daig ang bagong saing.

Batas ng embudo ang nais matupad, madali sa papasok, mahirap sa palabas.

Ang taong nasa loob ng bahay na salamin, ay hindi makapamukol ng bato sa kapwa.

Ang tumanggi sa grasya lumalabo ang mata.

Ang taong labis na magulang, karaniwang siya ang nawawalan.

Ang kabutihan ng ugali ay lalong higit sa salapi.

Ang kamalian ng hatol, sa kakulangan nang tutol.

Mabuti pa ang bulsang walang laman kaysa ulong walang talino’t karunungan.

Diwa’t isip ng tao ay balaraw man din, kung hindi ihasa ay hindi tatalim.

Araw ang karunungan, ulap ang kamangmangan.

Ang karununga’y sa pag-aaral; ang kabaita’y sa katandaan.

Batang mapagtanong maagang marunong.

Ang taong may karunungan, di basta-basta malalamangan.

Walang halaga ang sandata na di ginagamit sa pakikibaka.

Kung ano ang puno, siya ang bunga.

Matalas man ang tabak, mapurol din kung nakasakbat.

Marami man at wala sa bilang, daig ng isang may laman.

Ang mabuting halimbawa ay higit na mabisa kaysa pahayag na dakila.

Ang isip ay parang itak, sa hasa ay tumatalas.

Magdamit man ng hari kung talagang hangal, mahahalata rin sa kilos at asal.

Hindi sa lahat ng panahon ang tao’y marunong.

Kung ibig ng karunungan, habang bata ay mag-aral; Kung tumanda, mag-aral man, mahirap nang makaalam.

Ang malinis at maayos, malapit sa Diyos.

Ang batang malinis sa katawan, ay batang malayo sa karamdaman.

Ang kasipagan at kalinisan ay nakadaragdag sa kalusugan at kasiyahan.

Maglaan ng tamang oras sa paglilinis ng kapaligiran upang maiwasan ang pagkakaroon ng sakit o karamdaman.

Ang kalinisan ay tanda ng kasipagan.

Ang malinis na hangin at tubig ay kayamanan na hindi masusukat ng salapi.

Kung hindi natin aalagaan ang kalikasan ngayon, wala tayong matitirhan bukas.

Ang puno ay buhay, kung ito’y tatakpan, siguradong mamamatay.

Ang kalikasan ay ating tahanan, kailangan natin itong pangalagaan.

Ang kalinisan ng kapaligiran, ay magandang pagmasdan.

Ang likas na yaman ay kayamanan ng bayan, ito’y dapat lang na pahalagahan.

Tayo ang katuwang ng kalikasan, sa pagpapanatili ng balanse at kabuhayan.

Ang kalikasan ay may boses, pakinggan natin ang kanyang hiling at pangangailangan.

Kapag ang mga ilog ay marumi, ang buhay ng kalikasan ay maghihingalo.

Ang kalikasan ay may kapangyarihan, maaaring gumaling o magdulot ng kapahamakan.

Huwag sukat maniwala sa mga sabi at wika – patag na patag man ang lupa sa ilalim ay may lungga.

May tainga ang lupa, may pakpak ang balita.

Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika, daig pa ang malansang isda.

Matutuyo na ang sapa nguni’t hindi ang balita.

Sa panahon ng pandemya, ang kabutihan at pagkakaisa ay ang pinakamahalagang lunas.

Sa oras ng krisis, ang tunay na bayani ay nakikilala.

Ang kalusugan ay hindi lamang isang personal na responsibilidad, ngunit isang kolektibong obligasyon.

Sa gitna ng krisis, nasa puso at kamay ng bawat isa ang lunas.

Hindi lahat ng epidemya ay virus; ang kawalan ng pag-asa rin ay maaaring sumira.

Higit pa sa gamot, ang disiplina at pang-unawa ang susi sa kaligtasan.

Sa gitna ng pandemya, nagiging malinaw kung sino tayo at ano ang ating mga pangarap.

Ang pangamba ay maaaring maging sanhi ng pandemya, ngunit ang tapang ay maaaring maging lunas.

Ang pandemya ay hindi ang katapusan, ito ay isang pagkakataon upang matuto at magbago.

Hindi lahat ng salot ay nakamamatay, ang iba ay nagbibigay daan para sa pagbabago.

Ang mag-asawang walang bunga, parang kahoy na walang sanga.

Ang marunong na anak ay ligaya ng ama, ang perhuwisyong anak ay pasanin ng ina.

Pag ang bata’y barumbado, tumanda ma’y tarando.

Anak na di paluhain, ina ang patatangisin.

Anak na palayawin, magulang ang patatangisin.

Anakin man ang di anak, bibihira ang magtapat.

Ang magulang na masama, kapag nagkaanak ng mabuti ay isang himala.

Sa alitan ng magkapatid ay huwag kang makisali; kapag sila’y nagkasundo, galit sa iyo ang mananatili.

Ang ibinabait ng bata, sa matanda nagmula.

Kahit anong bigat ng binubuhat, kapag tulong-tulong ang mag-anak, magaan ang pag-angat.

Anuman ang tibay ng piling abaka, ay wala ring lakas kapag nag-iisa.

Sa inahing mapagkupkop, di man anak sumusukob.

Ang pag-aanak ay walang kabuluhan, kung ang magiging bunga’y palalabuyin lamang.

Nawala ang ari, ngunit hindi ang lahi.

Ang inahing mapamupog ang anak ay sumasabog

Ang sa babaeng hiyas ang sa puri’y pag-iingat; At ito’y siyang tumpak sa dalaga ma’t sa kabiyak.

Mag-away na lahat ang tao sa daan, huwag ang magkasi sa loob ng bahay.

Ang huni ng ibong tikling sa itaas ng balimbing, kapag ang asawa’y labis kung maglambing mag-ingat ka, pare’t puso’y kabilanin.

Pag nasunog ang kusinaan, damay pati kabahayan.

Kung di magbubunga ang pagmamahalan parang naghalaman nang walang pakinabang.

Magkulang ka na sa iyong magulang, huwag lang sa iyong biyenan.

Hindi maihahapay ang kahoy na puputulin, kung iaamba nang iaamba at di tuluyang tatagain.

Kahit na ang usa’y mabilis tumakbo kung sa tiyaga nama’y sa pagong na ako.

Daig ng maagap ang taong masipag.

Ang tunay na yaman, matatagpuan sa iyong katalinuhan.

Sa talino at sipag, kahit hamog ay nagiging dagat.

Hindi lang ginto ang sumasalamin sa yaman, kundi ang karunungan na nasa kalooban.

Ang dunong at talino, hindi kayang nakawin ng magnanakaw.

Kahit saan man lumapag, ang may dunong ay di nalulugmok.

Sa pag-aaral, ang bawat patak ng pawis ay tumutulong sa iyo na umabot sa tuktok.

Ang libro ay siyang susi sa mundong puno ng hiwaga at karunungan.

Sa bawat salita na iyong binabasa, isang hakbang ang iyong nararating patungo sa tagumpay.

Huwag sayangin ang panahon, sa pag-aaral may dalang ginhawa at layunin.

Ang edukasyon ay ang daan patungo sa pangarap, hindi lamang pangarap para sa sarili, kundi para rin sa bansa.

Ang tunay na pagsusumikap, sa libro rin hinuhugot, ang bunga ng pag-aaral, sa hinaharap ay makikita mo’t maipagmamalaki.

Ang lakas ay daig ng paraan.

Ang palay ay hindi lalapit sa manok.

Huli man daw at magaling, naihahabol din.

Ang umaayaw ay di nagwawagi, ang nagwawagi ay di umaayaw.

Marami ang matapang sa bilang, ngunit ang buo ang loob ay kulang.

Kuwarta na, naging bato pa.

Kung may hirap ay may ginhawa.

Sa maliliit na dampa nagmumula ang dakila.

Kapag pinangatawanan, sapilitang makakamtan.

Kapag pinangatawanan, sapilitang makakamtan.

Kapag lipos na ang kahirapan tandaang malapit na ang kaginhawahan.

Walang mahirap na gawa pag dinaan sa tiyaga.

Kung walang tiyaga, walang nilaga.

Lahat tayo sa mundong ibabaw, may kani-kaniyang araw.

Pagtatanim ay sa pagkabata pag-aani ay sa pagtanda.

Sa taong walang takot, walang mataas na bakod.

Ang tulin ng bangka ay hindi malalaman, kundi ang dalawa’y magkakaagapay.

Sa ininut-inot na pagsira ng anay, nagigiba rin ang malaking bahay.

Ang batong buhay ay nauukit sa pinatak-patak ng tubig.

Ang tulin ng bangka’y di sa kahoy galing kundi sa piloto at hihip ng hangin.

Walang umaani ng tuwa na di sa hirap nagmula.

Ang batong buhay man pilit maaagnas kung ang tubig na tutulo’y walang tigil sa pagpatak.

Kung ibig mong gumaling, sa katawan mo manggaling.

Makakakuha naman ng lutong ulam ,bakit malasado ang pagtitiisan?

Batong buhay ka man na sakdal ng tigas, sa patak ng tubig tiyak maaagnas.

Huwag kang mangahas bumuhat ng siyam na bato, kung manghihinayang madurog ang buto.

Walang humipo ng palayok na hindi naulingan.

Magaling man ang masipag ay lalo na ang maagap.

Ang kahoy na naging baga pariktan ma’y madali na.

Yaong mapag-alinlangan, madalas mapag-iwanan.

Ang anumang agwat ay di mararating kung titingnan lamang at di lalakarin.

Pag may hirap, may ginhawa.

Ang dagat ay binubuo ng mga patak ng tubig, at ang bundok ay ng batong maliliit.

Ang di lumilingon sa pinanggalingan ay di makararating sa paroroonan.

Pagkahaba-haba man ng prusisyon, sa simbahan din ang tuloy.

Walang matimtimang birhen sa matiyagang manalangin.

Ang pag-aasawa ay hindi biro, ‘di tulad ng kanin iluluwa kung mapaso.

Ang pili nang pili, natapatan ay bungi.

Ang pag-ibig sa kaaway siyang katapangang tunay.

Madaling pumitas ng bunga, kung dadaan ka sa sanga.

Ang babaeng salawahan, hindi dapat pagpaguran.

Pagsasama ng tapat, pagsasama ng maluwat.

Sa apoy huwag kang maglaro, kung ayaw mong mapaso.

Walang matiyagang lalaki, sa pihikang babae.

Huwag kang mangahas umibig sa hindi mo kakilatis. Kung datnan ka ng panganib, siya’y di mo magagamit.

Isang sumamang babae, na sa bisyo ay mawili; ay hindi mapaiigi ng kahit sampung lalaking uliran sa dilang buti. Ngunit ang sampung pusakal na lalaki sa kasamaan; napapagbagong buhay sa taimtim na pangaral ng isang babaeng banal.

Ang tunay na pag-ibig hanggang sa huli matamis.

Ang totoong minamahal, siyang pinahihirapan.

Kinakailangan pa munang magkasugat itong puso, bago maging maligaya sa larangan ng pagsuyo.

Ang pitasin mo ay hinog, huwag masiyahan sa bubot.

Kung masama man ang bubot, lalong masama ang laos.

Batang puso, madaling marahuyo.

Dahan-dahan diwata, baka ang talas mo’y sa bato tumama.

Ang huni ng ibong kilyawan sa itaas ng kawayan kapag asawa’y hantad kung magmahal malimit na ito’y pakitang tao lang.

Magandang pamintana, masamang pang kusina.

Kung sa apoy sinusubok ang tigas ng sandata, sa panganib nakikita ang tapat na kasama.

Kaibigan kung meron, kung wala’y sitsaron.

Ang tunay na kaibigan, nakikilala sa kagipitan.

Ang nagpapautang sa kaibigan ay kumikita ng kaaway.

Sa panahon ng kagipitan, nakikilala ang kaibigan.

Ang pilak mo man ay isang kaban, ang ginto mo man ay isang tapayan, kung wala ka namang kaibigan ay wala ka ring kabuluhan.

Aanhin mo ang yaman, kung wala ka namang kaibigan?

Ang matapat na kaibigan, tunay na maaasahan.

Ang tao kapag mayaman, marami ang kaibigan.

Ang tunay na anyaya, sinasamahan ng hila.

Hindi sasama ang pari, kundi sa kapwa pari.

Ang tunay na kaibigan, karamay kailan man.

Turan mo ang iyong kaibigan, sasabihin ko kung sino ikaw.

Walang paku-pakundangan, sa tunay na kaibigan.

Ang sa malayo’t patay ay walang kaibigan.

Puri sa harap, sa likod paglibak.

Ang taksil na kaibigan ay higit na masama kaysa kaaway.

Ang sumama sa kalabaw na may putik ay mapuputikan din.

Kaibigang tangi, mahigpit pa sa may-ari.

Mabuti pa ang nag-iisa kaysa may mga masamang kasama.

Ang mabuting aklat, kaibigang laging tapat.

Sa tunay na kaibigan wala nang maraming kabulaanan.

Ang malinis na kuwenta ay mahabang pagsasama.

Ang mapagkanulo sa kanyang kapwa, sa sarling bitag napapanganyaya.

Talik ng kaibiga’y maaaring kataksilan.

Ang pangako kung maliban, tupdin man ay walang linamnam.

Magsabi na sa matanda huwag lamang sa bata.

Masira na sa pilak, huwag lang sa pangungusap.

Ang iyong hiniram, isauli o palitan. Upang sa susunod, hindi ka makadalaan.

Ang lalaking tunay na matapang, hindi natatakot sa pana-panaan.

Ang hindi tumupad sa sinabi, walang pagpapahalaga sa sarili.

Ang mabuting gawa kinalulugdan ng madla.

Nasa taong matapat ang huling halakhak.

Ang buhay ay gayon lamang sa ugali’t kalakaran; ganti-ganti katwiran: magbayad ang may utang sa pinagkakautangan.

Ang utang ay utang, hindi dapat kalimutan.

Ang pagsasabi ng tapat ay pagsasamang maluwat.

Ang tunay mong pagkatao, nakikilala sa gawa mo.

Kapag bukas ang kaban, nagkakasala sinuman.

Bulang tubig ang kapara nawawala kapagdaka.

Sa taong may tunay na hiya, ang salita ay panunumpa.

Ang may malinis na kalooban ay walang kinatatakutan.

Kung sino ang bantay ay siyang sasalakay.

Ang ahas mang luno na ‘yong kupkupin, ahas ding paglakas ika’y tutukain.

Ang lahat ng uri ng hayop ay napapaamo, ngunit ang dila ng tao’y hindi kailanman.

Nang makakita ka ng damit na payong, ang pobreng anahaw iyong itinapon.

Di lahat ng kumikinang ay tunay na gintong lantay.

Kung sino ang masalita, siyang kulang sa gawa.

Kung giginhawa nga’t tungong naninimdim, mabuti pa’y dukha na taas ang tingin.

Ang mandaraya hindi nagdadalang pala.

Huwag kang magpautang sa sinumang manunugal, kapag kayo’y nagsingilan, wala ka nang katwiran. Bakit anya iintindihin ang utang, di paris ng uutangin pa?

Hindi mo kailangang maging perpekto para maging mahusay, kailangan mo lang magtiwala sa iyong kakayahan.

Ang tiwala sa sarili ay parang buto, ito ay nangangailangan ng oras at pag-aalaga upang lumago.

Ang tunay na lakas ay hindi nasa pisikal na katawan, kundi sa tiwala sa sariling kakayahan.

Ang tiwala sa sarili ay hindi nabibili, ito’y kailangang itayo at palakasin.

Hindi ang ibang tao ang magbibigay ng tiwala sa iyo, kundi ikaw mismo.

Ang tiwala sa sarili ay susi sa tagumpay; walang imposible sa taong naniniwala sa kanyang sarili.

Hindi mo kailangang maging perpekto para magtiwala sa iyong sarili. Ang kailangan mo lang ay tanggapin ang iyong mga kakulangan at itaguyod ang iyong mga kalakasan.

Walang hadlang na hindi malalampasan ng taong may tiwala sa kanyang sarili.

Ang tiwala sa sarili ay parang liwanag na nagbibigay-daan sa madilim na landas tungo sa tagumpay.

Kapag may tiwala ka sa iyong sarili, hindi mo na kailangang patunayan sa iba ang iyong halaga.

Ang pagbasa ay ang pinakamalakas na sandata laban sa kamangmangan at kawalang pag-asa.

Ang pagbasa ay hindi lamang pang-alis ng inip, ito rin ang pinto patungo sa kaalaman at karanasan.

Kung gusto mong kausapin ang nakaraan, magbasa. Kung gusto mong makita ang kinabukasan, magsulat.

Kung pinahahalagahan mo ang isang aklat, tatapusin mong basahi’t di hahangaan ang pabalat.

Ang pagbasa ay paglalakbay sa mundo nang hindi naglalakad.

Ang hindi nagbabasa ay walang kalamangan sa hindi marunong magbasa.

Sa bawat pahina ng libro, may natutunan. Sa bawat libro, may nagbabago.

Ang pagbasa ay ang susi sa libu-libong mundo.

Ang isang libro ay isang hardin na maaaring dalhin sa bulsa.

Kung ang isang tao ay may libro, hindi siya kailanman magiging nag-iisa.

Ang tunay na kayamanan ay matatagpuan sa mga pahina ng libro.

Maililihim ang yaman, ngunit hindi ang kahirapan.

Ibong pipit kung humuni, di marinig ng marami; gayon din ang dukha’t salat, di marinig kung mangusap.

Ang lahat ng tamad, sa kahirapan napapadpad.

Ang katamaran ay ina ng kahirapan.

Ubos-ubos biyaya, pagkatapos nakatunganga.

Ang taong tamad kadalasa’y salat.

Ang magpanggap na mayaman, lalong kahirap-hirapan.

Ang madaling kita, madali ring nagagasta.

Kapag may isinuksok, may madudukot.

Ang hindi napagod magtipon, walang hinayang magtapon.

Ang tao na walang pilak, parang ibong walang pakpak.

Ang salapi ay may pakpak, kahit nasa bulsa’y nakalilipad.

Ang di-marunong magbigay hindi marapat pagbigyan.

Kung mangusap ang salapi nauumid ang labi.

Kayamanang galing sa kasamaan, hindi magbubunga ng kabutihan.

Ang salapi ay mabuting alipin at utusan, ngunit kapag naging hari ay malupit at makamkam.

Kayamanang di pinaghirapan, madaling mapaparam.

Ang kitang sa hangin galing, nauuwi rin sa hangin.

Ang sa bula hanap, sa bula rin nawawaldas.

Ang hanap sa bula, sa bula rin nawawala.

Bulang tubig ang kapara, nawawala kapagdaka.

Kapag ang tao’y matipid, maraming maililigpit.

Ang sakit ng kalingkingan, dama ng buong katawan.

Ang kalusugan ay kayamanan, hindi mo ito bibili sa tindahan.

Gaano man ang iyong lakas, daig ka ng munting lagnat.

Higit sa anumang yaman, kalusugan ang tunay na hanap.

Sapat na pahinga at tamang pagkain, pangmatagalang kalusugan ay yayakapin.

Sa isip, sa salita, at sa gawa, kalusugan ay huwag iwala.

Sa malusog na katawan, buhay ay may kagandahan.

Kahit gaano kalaki ang yaman, kung kalusugan ay kulang, buhay ay hindi gaanong kasaya.

Sa tamang pag-aalaga ng kalusugan, pagtanda’y walang pangamba.

Ang sakit ay walang pinipiling oras o panahon, kaya ang kalusugan ay laging pangalagaan.

Ang kalusugan ay parang halaman, kailangang alagaan upang hindi malanta.

Ang kalusugan ay hindi lang pisikal, kundi pati rin mental at emosyonal.

Kalusugan ay wagas, higit pa sa lahat ng salapi’t yaman.

Makulay na prutas at gulay, sa kalusugan ay susi ng kasiyahan ng buhay.

Laging tandaan, sa isang araw may oras dapat na para sa sariling pangangalaga.

Malasakit sa sarili, simula sa malusog na pangangalaga.

Sapat na tulog, masaganang pagkain, at palaging galaw-galaw, para sa isang malusog na pangangalaga.

Ang kalusugan ay hindi regalo, kundi isang responsibilidad na dapat pangalagaan.

Kung mayroong maingat sa kalusugan, mayroong bukas na kahandaan.

Sa katawang malusog, ang isip ay laging malinaw at buong pusong handa.

Ang gawa sa pagkabata, dala hanggang pagtanda.

Ang kahoy na liko’t baluktot, hutukin hanggang malambot, kung lumaki at tumayog, mahirap na ang paghutok.

Ang kahoy hanggang mura’y naitutuwid mong parang kandila; kung lumaki at tumanda, tuwirin mo’t masisira.

Tumatanda ang kalabaw, tumutulis ang sungay.

Kung aling binata ang pinagmumura, karahila’y siyang bubugbug sa kanya.

Ang mahinhing dalaga, sa kilos nakikilala.

Ang pagkakaisa’y parang kawayan, sa unos at bagyo’y hindi matitinag o mahahagipan.

Sa pagkakaisa, may daloy na biyaya; sa hati-hati, puri’y naglalahong parang bula.

Pagkakaisa’y sinag ng araw, sa dilim ng gabi’y hindi magpapabaya.

Magsama-sama at malakas, magwatak-watak at babagsak.

Kapag nagkaisa, walang imposible; sa hatian at pagtatalo, lahat’y nagiging mahirap at nawawasak.

Kaya matibay ang walis, palibhasa’y nakabigkis.

Pagkakaisa’y susi sa tagumpay, samantalang ang paghihiwalay ay daan sa kabiguan.

Ang pagkakaisa ay parang bundok na matatag at hindi matitinag kahit anong unos ang dumating.

Sa pagkakaisa, isang bansa’y mananatiling matatag; sa pagkakawatak-watak, isang bansa’y hahantong sa kasiraan.

Ang pagkakaisa ay tulay patungo sa kaunlaran, samantalang ang pagkakawatak-watak ay humuhukay ng kanilang sariling hukay.

Sa pagkakaisa, tayo’y parang mga bituin na nagbibigay liwanag sa madilim na langit.

Kung ang lahat ay magkakaisa, ang anumang pangarap ay ating makakamit.

Bago mo sikaping gumawa ng mabuti, kailangan mo munang igayak ang sarili.

Ikaw ang may-akda ng iyong buhay, sulatin ito nang may paninindigan at kabutihan.

Ikaw ang tanging susi sa iyong mga pangarap. Ang iyong sarili ang iyong pinakamalakas na sandata laban sa lahat ng hamon.

Ako, ikaw o kahit sinumang nilalang, tayong lahat ay arkitekto ng sariling kapalaran.

Ang puri at ang dangal, mahalaga kaysa buhay.

Sa bawat pagkakamali ay may aral, at sa bawat pagbangon, isang yugto ng pagpapalakas ng sarili.

Hindi mo kailangang maging iba para lang maging mahalaga. Ang tunay na kahalagahan mo ay matatagpuan sa iyong katotohanan bilang ikaw.

Ang tunay na kaligayahan at tagumpay ay hindi nakasalalay sa opinyon ng iba, kundi sa iyong sariling pagtanggap at pagmamahal sa iyong sarili.

Huwag mong kalimutan na mahalin ang iyong sarili. Ito ang simula ng lahat ng uri ng pagmamahal.

Huwag ikumpara ang iyong sarili sa iba. Ang bawat tao ay may kanyang sariling takbo ng buhay, at ang iyong tanging karera ay laban sa iyong sariling kahapon.

Ang sarili ay parang diamante, kahit anong hampas ng problema ay hindi matitinag, dahil sa bawat pagsubok, lalo itong nagiging makinang.

Ang bulsang laging mapagbigay, hindi nawawalan ng laman.

Ang pagtutulungan ay parang lasong pampalakas, sa bawat patak ay may dalang lakas.

Ang mabigat ay gumagaan kapag nagtutulungan.

Sa hirap at ginhawa, pagtutulungan ang aming sandata.

Hindi sa lahat ng panahon ay kailangan ng pera, minsan, ang pagtutulungan ay sapat na para sa tiwala’t saya.

Sa pagtutulungan, walang mabibigat na pasanin; sa bawat problema, may kasamang solusyon na kaagapay.

Ang pagtutulungan ay parang alon sa dagat, nagdadala ng lakas mula sa pampang hanggang sa kabila ng karagatan.

Pagtutulungan: ang susi sa pagkakaisa, ang pundasyon ng matatag na komunidad.

Sa tulong-tulong, walang imposible. Sa samahan, walang hindi malalampasan.

Hindi lang pagsasama, kundi pagtutulungan; hindi lang kasama, kundi karamay.

Ang pagtutulungan ay parang sinag ng araw, nagbibigay liwanag sa lahat ng landas na ating tinatahak.

Ang bawat gawaing malaki ay nagmumula sa mga maliliit na pagsisikap na pinagsama-sama.

Kapag tayo’y nagtutulungan, ang maliliit na bagay ay nagiging malaki; ang imposible ay nagiging posible.

Ang pinakamahusay na paglalakbay ay yaong ginagawa kasama ang iba.

Ang pagtutulungan ay hindi lamang sa salita, kundi sa gawa.

Hindi lahat ng problema ay kailangan harapin nang mag-isa. Sa pagtutulungan, lahat ay makakaya.

Sa pagtutulungan, walang mahirap na gawain. Sa pagkakaisa, walang hindi makakamit na layunin.

Ang mapuputing buhok ay tanda ng kabatiran, at ito’y lalong pinagaganda ng ating paggalang.

Ang magandang asal ay kaban ng yaman.

Kapag masakit ang biro, nagpaparugo ng puso.

Mabisa ang pakiusap na malumanay, kaysa sa utos na pabulyaw.

Gawin mo sa kapwa mo, ang nais mong gawin nila sa iyo.

Sa biruan nagmumula ang alitang malulubha, titis kasi palibhasa na lumilikha ng siga.

Maliit man daw ang sili, ay may anghang na sarili.

Ang magalang na sagot, ay nakakapawi ng poot.

Katotohanan ay liwanag, sa dilim ay ating gabay. Kasinungalingan man malabo, di magtatagal ay may bayad.

Katotohanan, likas na ginto. Hndi man ito kumikinang, ngunit sa puso’t isipan, ito’y higit sa anumang alahas.

Ang maniwala sa sabi-sabi’y walang bait sa sarili.

Magsinungaling ka man ngayon, bukas ay hahabulin ka ng katotohanan. Tulad ng anino sa tanghali, saan ka man magpunta, laging nakaabang.

Katotohanan’y parang sibat, sa puso’t diwa’y tumatagos. Sa unang tingin ay masakit, pero sa huli’y kaligtasan ng loob.

Ang katotohanan, isang puno na laging nagbibigay ng bunga. Magbago man ang panahon, ito’y mananatiling buo at matatag.

Huwag matakot sa katotohanan, bagkus ito’y iyong yakapin. Itim man ang kahapon mo, ang bukas mo’y maaaring maging kulay ginto.

Ang katotohanan ay tulay, saan ka man dalahin ng agos. Sa puso nito’y may daan, na sa tama ay palaging patungo.

Huwag itago ang katotohanan, bagkus ito’y ipahayag. Para sa katarungan at kalinisan, sa kalooban ito’y maglalagay.

Ang katotohanan ay parang lawa sa gitna ng kabundukan, kahit ano pa ang iyong gawin, ito’y di mapagkakailan.

Sa katotohanan may kalayaan, sa kasinungalingan may tanikala. Piliin ang tama, kahit masakit, sa huli’y doon ang tunay na ligaya.

Kung sino ang may pagmamahal sa katotohanan, ay may kaibigan sa katarungan. Saan ka man tumingin, ang puso mo’y hindi lilingon sa kasinungalingan.

Katotohanan man ay matinik, kasinungalingan ay madulas. Sa isang pagkakamali, ikaw ay mabubulas.

Ang ulang tikatik ang siyang malakas magpaputik.

Nakakatulad mo’y pusang nabanlian tubig mang malamig ay tinatakbuhan.

Ang buhay ay parang dagat, may kalmado at may alon. Sa bawat pagsubok, tiyak may patutunguhan at aral na iiwan.

Walang bagyo na hindi lumilipas, walang gabi na walang kasunod na umaga. Sa bawat pagsubok, may darating na kapayapaan.

Tikatik man kung panay ang ulan, malalim mang ilog ay mapapaapaw.

Sa bawat unos na ating hinaharap, tandaan na ang araw ay laging sumisikat pagkatapos ng dilim. Ang pagsubok ay sandali lamang, ang tatag ang magtatagal.

Sa tuwing tayo’y nasusugatan, tandaan na ang sugat ay nagpapalakas. Sa bawat pagsubok, tayo’y nagiging mas matibay.

Sa bawat pag-angat, may pagbagsak. Ngunit tandaan, ang pagkabigo ay hagdanan tungo sa tagumpay.

Ang pagsubok ay parang salamin, nagpapakita ng ating tunay na anyo. Sa harap nito, tayo’y natututo at nagiging mas matatag.

Hindi natutulog ang Diyos. Sa bawat pagsubok, may dahilan at may mas magandang plano na naghihintay.

Ang pagsubok ay parang bato na inihahagis sa atin ng buhay. Kung tamaan man tayo, ito’y magiging isang marka ng ating katatagan.

Walang matinding pagsubok na hindi natin kayang malampasan. Sa bawat alon ng buhay, tayo’y natututo at lumalakas.

Masiyahan ka sa kaloob ng Diyos, at ang ligaya mo ay magiging lubos.

Sa Diyos ka manalig nang hindi manganib.

Pag ang sakit ay malaki, pangako’y marami; Kung gumaling na’t umigi Diyos ma’y di masabi.

Tumutulong ang Diyos sa tumutulong sa kanyang sarili.

May talaga rin ang Diyos, sa nasisirang paragos.

Magbalot ka man sa baklad, mamamatay din kung palad; Mahanga pa’y ang tumanyag at sa Diyos ka tumawag.

Walang sa Diyos nanalig, na sumasapanganib.

Magtayo ka man ng lungga, mamamatay rin kung palad. Mabuti pa ay lumantad, at sa Diyos ka tumawag.

Nasa Diyos ang awa, nasa tao ang gawa.

Hindi ngayo’t pumapasok sa simbahan, ituturing mo nang nagpapakabanal.

Ang dalanging ino-oras-oras kadalasa’y hindi wagas: Buti pa ang minsang mataimtim, tumataos sa damdamin.

Kababaihan, parang bulaklak na nagbibigay ng kulay at buhay sa isang hardin. Hindi ito dapat na maliitin o saktan man din.

Ang kababaihan ay susi sa maunlad na lipunan, sa kanila’y nagsisimula ang kaalaman at pag-asa.

Ang kababaihan ay parang bituin, hindi sila dapat maliitin. Ang kanilang liwanag at ganda ay hindi dapat balewalain.

Hindi lang sila basta babae, sila rin ay mga ilaw na nagbibigay liwanag sa mundo.

Ang kababaihan ay tulad ng alon sa dagat, malakas, matatag, at hindi madaling mabasag.

Ang pinakadakilang pag-aari ng isang batang babae ay hindi ang kanyang magandang mukha kundi ang kanyang magandang puso.

Ang kababaihan ay tulad ng isang tala sa kalangitan, kahit sa gitna ng kadiliman, sila’y nagbibigay liwanag.

Ang tunay na lalaki, nirerespeto ang kababaihan. Ang tunay na lipunan, pinahahalagahan ang kanilang ambag.

Kababaihan, ang iyong lakas at katatagan ay isang inspirasyon. Ang iyong kahalagahan ay hindi matutumbasan ng anumang yaman.

Kung walang kababaihan, walang buhay, walang pag-ibig, at walang pag-asa.

Ang tunay na kagandahan sa isang babae ay makikita sa kanyang kaluluwa. Ito ang pag-aalaga na buong pagmamahal niyang ibinibigay, ang hilig na alam niya.

Malakas ang bulong sa sigaw.

Ang laki sa layaw karaniwa’y hubad.

Ang hindi marunong lumingon sa pinangalingan ay hindi makakarating sa paroroonan.

Hampas ng magulang ay nakataba.

Nagpuputol ang kapos, ang labis ay nagdurugtong.

Ang nagsasabing tapos ay siyang kinakapos.

Nangangako habang napapako.

Ang naglalakad ng marahan, matinik may mababaw.

Ang maniwala sa sabi’y walang bait na sarili.

Ang may isinuksok sa dingding ay may titingalain.

Ang hindi magmahal sa sariling wika, daig pa ang hayop at malansang isda.

Hipong tulog ay nadadala ng anod.

Walang mahirap gisingin na paris nang nagtutulogtulugan.

Walang mang-aalipin kung walang paaalipin.

Labis sa salita, kapus sa gawa.

Sa bibig nahuhuli ang isda.

Ang dalisay na hanging ito at ang mga batong itong napakalilinis ay mapupuno ng karbon, ng mga kahon at bariles, ng mga bunga ng sipag ng tao.

Upang matawag na isang dakilang kritiko, wala nang hihigit pa sa pagpapamalas ng kawalang-kasiyahan sa lahat ng bagay.

Ang taong naglalakad nang matulin, may utang.

Kapag may tiyaga, may nilaga. Pero kapag wala kang pambili ng gulay, ‘tiyaga-tiyaga’ na lang sa sabaw.

Pag may usok, may nag-iihaw.

Ang taong nagigipit, sa bato pa umiipit.

Kapag may sinuksok at walang madukot, may nandukot.

Ang buhay ay parang gulong, minsan nasa taas, minsan naman ay nasa vulcanizing shop.

Kapag ang pusa ay nakatingala, may nahulog na pagkain sa lamesa.

Ang buhay ay parang sipa ng kabayo, minsan minamasahe, minsan sinasabon.

Huli man daw at magaling, late pa rin.

Ang lumalakad ng matulin, nauuntog sa poste.

Kapag puno na ang salop, dapat na itong kalusin. Pero kung wala kang kalos, magdasal ka na lang.

Ang naglalakad ng marahan, natutulog.

Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika, baka single.

Kung ano ang puno, ‘yun ang bunga. Kung kamatis ang puno, kamatis ang bunga. Wag kang makulit.

Ang taong nagigipit, sa bumbay kumakapit.

Ang taong di marunong magmahal sa sariling wika ay tinuruan ng taga-ibang bansa.

Kapag may tiyaga, may nilaga. Kapag may taga, may tahi.

Walang matigas na tinapay sa gutom na tao.

Ang taong di marunong lumingon sa kanyang pinanggalingan, ay may stiff neck.

Ang taong nagigipit, sa 5/6 kumakapit.

Birds of the same feather make a good feather duster.

Di bale ng tamad, wag lang pagod.

Aanhin mo ang damo kung ang garden mo ay simentado.

Kapag maikli ang kumot, tumangkad ka na!

Aanhin pa ang bahay na bato kung, katulong ka lang dito.

Sa aral na liko’t bukto’t, umilag at huwag palamuyot.

Ang namamali’y aralan, huwag pag-upasalaan.

Aani ka ba ng santol kung ang itinanim mo ay mabulo?

Kapag hangin ang itinanim, bagyo ang aanihin.

Saan mang gubat ay may ahas.

Ang ampalaya kahit anong pait, sa nagkakagusto’y matamis.

Ang anumang kasulatan dapat ay lalagdaan.

Ang bungang hinog sa sanga, matamis ang lasa. Ang bungang hinog sa pilit, kung kainin ay mapait.

Kung nasaan ang asukal, naroon ang langgam.

Kung takot sa ahas, iwasan mo ang gubat.

Mabuti’t masamang ginto sa urian natatanto.

Malakas ang bulong kaysa sigaw.

Malaking puno, ngunit walang lilim.

Matabang man ang paninda, matamis naman ang anyaya.

Matalino man ang matsing, napaglalalangan din.

Naghangad ng kagitna, isang salop ang nawala.

Ang butong tinangay ng aso, walang salang nalawayan ito.

Ang langaw na dumapo sa kalabaw, mataas pa sa kalabaw ang pakiramdam.

Hindi kilala ang bayani sa salita, Kundi sa kanyang kilos at gawa.

Ang lihim na katapangan ay siyang pakikinabangan.

Balat man at malinamnam, hindi mo matitikman.

Bibig na natatakpan, hindi papasukin ng langaw.

Buhay-alamang, paglukso ay patay.

Buntot mo, hila mo.

Ibong sa hawla’y ikinulong nang mahigpit, kapag nakawala’y hindi na babalik.

Kahit saang gubat ay mayroong ahas.

Kahoy mang babad sa tubig, sa apoy huwag ilapit. ‘Pag ito’y nadarang sa init, sapilitang magdirikit.

Kapag apaw na ang takalan, kailangan kalusan.

Kasama sa gayak, di kasama sa lakad.

Ang kahoy ay latok man, nagmumukha ring mainam, kapag napalamutian.

Sa puso ng saging ay hintayin ang piling, upang malaman mo ang bungang kakanin.

Kung ano ang sukat ng ohales, iyon ding ang laki ng butones.

Kung hindi ukol, hindi bubukol.

Nakikita ang butas ng karayom, hindi nakikita ang butas ng palakol.

Ang katotohana’y kahit na ibaon, lilitaw pagdating ng takdang panahon.

Walang lumura sa langi, na di sa kanyang mukha nagbalik.

Walang mapait na tutong, sa taong nagugutom.

Walang palayok na walang kasukat na tungtong.

Ayaw ng patulak, gusto’y laging pakabig. kung baga sa manok kahig lang nang kahig.

Ang anumang gawang dinali-dali malimit mangyari ay hindi mayari.

Ang naglulunoy sa tubig, pilit na mangangaligkig

Pagpatak ng ulan tutubo ang labong, makikilala mo ang gagawing bumbong.

Nauna ang kulog na malakas, bagkus walang ulang nalagpak!

Pag ang buhay ang inutang buhay rin ang kabayaran.

Kung talagang tubo, matamis hanggang dulo.

Ang pahirap sa tindahan ay ang makulit mangutang.

Ang masama sa utang ay kung paiyakan.

Ang ikinatatalo ng sino’t alinman ay ang guniguning takot sa kalaban.

Ang tunay na katapangan ay nakikita sa larangan.

Ang naititik na’y naititik na, di na maaaring maiba pa.

Walang masamang pluma sa mabuting sumulat.

Ang mga balita’y bihira ang tapat, magkatotoo ma’y marami ang dagdag.

Walang mailap na pugo, sa matiyagang manilo.

Mabuti ang isang buhay na pulubi kaysa sa nakalibing na hari.

Kung anong bukang-bibig, ay siyang nilalaman ng dibdib.

Ang kahoy, hangga’t sariwa, may dumadaloy na dagta.

Baging akong kalatkat, kaya ako tumaas sa punungkahoy yumakap nakinabang ng lakas.

Kung saan ang hilig ng kahoy, doon ang buwal.

Kapag wala ang pusa naglalaro ang mga daga.

Taong nanunuyo, dala-dala’y bukayo.

May dalahirang banayad, may mahinhing talipandas. May mahinhing kalibitin, may nakarang di masupil.

Ang sa patalim nabubuhay, sa patalim din namamatay.

Aanhin ko ang kumain sa pinggang ginto, kung pasusukahin naman ako ng dugo.

Pintong hindi nakapinid, labas-pasukin ng may-ibig.

Sa isang pintong masarhan ay sampu ang mabubuksan.

Ang palayok kahit anong tibay, huwag ibabangga sa tapayan.

Sumala ang sandok sa palayok, iba ang nadukot.

Sasala ba ang sandok sa palayok?

Walang palayok na di may kasukat na tungtong.

Ang sandaling may kabuluhan, daig ang sangtaong walang kasaysayan.

Ang bago’y nagniningning, ang luma’y nagkukulimlim

Nang nasa laot ng hidwa ang pangako’y kandila; nang dumating sa gilid, kandila’y di na nasambit.

May tawang nakagagalak; May tawang nakalilibak.

Aanhin ang sarong ginto, na nakatutuyo ng dugo, mahanga’y sarong tabo, na makapananariwa ng puso.

Itong may uling sa mukha uwak ang kahalimbawa uwak uwak kung mag-wika bago uwak din sa kapwa.

Walang naninira sa bakal, kundi sariling kalawang.

Nagsasabi ang matatanda ng kanilang nakita, at ang mga bata naman ng mga narinig nila.

Sa tinipak-tipak ng munting palakol, nakabubuwal din ng malaking kahoy.

Walang unang sisi na di sa huli nangyari.

Kung dinaramdam mo ang sa ibang hirap, iya’y hirap ding iyong dinaranas.

Ang taong mapagdalita, sasapit sa madlang tuwa.

Walang hindi madadaig ng hinhin at pagtitiis.

Walang taong sakdal-timpi sa masakit na aglahi.

Ang bangko mo’y huwag ipayag na sarili ang bumuhat.

Namumulot man at laglag mabuti na ang umaakyat.

Sa dulaan: ang upuang walang nagmamay-ari, ang balana’y bumabati.

Ang parating inaambil, ang pangadyi’t panalangin. Ang salitang mataimtim, sa minsana’y tumitiim.

Pag ikaw ay nagparaan, pararaanin ka naman.

Tumulong at nang tulungan sa panahon ng kagipitan.

Walang mayama’t ginhawa na di nanghingi sa iba.

Ang sinasabi ko ang gawin mo at hindi ang ginagawa ko.

Minsan kunsinti, di naman parati.

Masarap amuyin, mapait lasahin.

Makinis ang labas, ang loob ay hungkag.

Ang magbigay ay mabuti pa kaysa sa tumanggap ka.

Aanhin pa ang damo, kung patay na ang kabayo.

Ang taong walang hunos-dili at sakim sa pag-uugali, ay tanging mapapalungi, at sa kasawian ay nalalagi.

Pag nakakatulung-tulong ay makakalamun-lamon.

Ang matsing damtan man ng sutla, matsing din ang mukha.

Kung ang matsing ma’y marunong, lalo’t higit ang isang pagong.

Tinatawanan ng matsing ang buntot ng baka, bago’y hindi alam na may buntot din siya.

Ang huni ng karpintero sa itaas ng mabulo, kulang palad si Alejo, nilagyan ng agiw sa ulo!

Bayu-bayo kumare, bayu-bayo kumpare; higit na masarap sa atay ng page ay atay ng aking mahal na kumare.

Ang huni ng kilyawan sa itaas ng katuray, kapag ang lalaki’y pinaglililuhan, kwelyo ng baro niya’y nagiging maluwang.

Ang sinungaling at bulaan ay kapatid ng magnanakaw

Magpala ka sa magnanakaw, ikaw ay mananakawan.

Pag ang puno’y mangmang, ang bayan ay hangal.

Malayo sa paningin; Malayo sa damdamin.

Mabuti sa kahig, sa bitaw pa-lintik.

Sa kahig matapang, natakbo sa bitaw.

Ang mangmang bagama’t dilat ay di nakaaaninag.

Walang manok na tumatanggi sa palay.

Ang apat na mata, matalas kaysa sa dalawa.

Sa mata ng nauuhaw, lahat ng tubig ay malinaw.

Ano man ang iyong lakas, daig ka ng munting lagnat.

Ang lason mang nakamamatay, nagiging lunas din kung minsan.

Kapag aali-aligid ang lawin, tangkang may daragitin.

Ang leon ay leon din, kahit ang kuko’y gupitin at ang balat ay ahitan; at ang aso ay aso rin kahit ang kuko’y pahabain at gumamit ng gintong kolyar.

Kung mahulog ka’y doon sa tayugan huwag sa mababa nang di ka tawanan.

Masisi na sa agap, huwag lamang sa kupad.

Habang maiksi pa ang kumot, magtiis na mamaluktot; Kung humaba na at lumapad saka na mag-unat-unat.

Huwag kang makipaglaro sa kuting, nang hindi ka kalmutin.

Kapag maghilamos ang kuting, may panauhing darating.

Walang masamang kabayo sa mabuting mangutsero.

Saan kakain ang kuto, kundi sa ulo?

Nakikilala sa labi, ang palanganga’t hindi.

Matitiis ang hapdi, ang kati ay hindi.

Ang kawaling lupa kahit malamig man, pag-init ay higit sa kawaling bakal.

Ang kawayan habang tumutubo langit na mataas ang itinuturo, pag ito’y lumaki at saka lumago, sa lupang mababa doon yumuyuko.

Ang taong nasa pagitan ng dalawang manananggol, ay parang isda na nasa pagitan ng dalawang pusa.

Kung mga puna’y hindi mo matanggap, ang maging sikat huwag ka nang mangarap.

Kung ibig mong ikaw’y kilalanin sarili mong bangko huwag bubuhatin

Ang kapalaran ko di man hanapin, dudulog lalapit kung talagang akin.

Di man magsabi’t magbadya, sa anyo makikilala.

Huwag kang humagis, nang di ka hagisin. Ang masama sa iyo, sa iba’y gayon din.

Huwag kang mahiyang magbigay ng kaunti, pagka’t lalong masama kung di ka magbigay ng anuman.

Laking kahidwaan! Kung alin pa ang kapos ay siyang nagpuputol, kung alin ang mahaba’y siyang nagdurugtong.

Kung ikaw ay napakalambot ay mapipilipit ka agad, at kung ikaw nama’y tuyot ay mababakli kaagad.

Naghahanap ng pangaral, kutya ang natagpuan.

Kung sino ang unang pumutak, siya ang nanganak.

Walang sagana sa batid na sa gawa’y di nalihis.

Mahanga’y iwa ng bakal, ang sa aki’y makamatay, Huwag ang wikang mahalay, Puri’t buhay ay karamay.

Ang kabayo’y tumataba, sa mata ng nag-aalaga.

Ang kabayo’y bigyan mo man ng asukal at tinapay, iya’y hindi rin titikman, at ang ibig di’y ang kumpay.

Ang kabayo mo’y matuli’t pagkainam-inam habang wala pang kapareha at hindi pa nalalaban.

Ang sumakay sa kabayo, kabayo na pati; sa tulin ng takbo’y damay ang sarili.

Aanhin pa ang damo kung patay na ang kabayo?

Kung saan nakasuga ang kabayo, doon ito kakain ng damo.

Ang kabayong tumatakbo, huwag mong pigili’t di iyo.

Ang tumatawid nang walang panunuluyan ay isang kapangahasan, ang bunga’y tagumpay o kapariwaraan.

Walang simarong kabayo sa mabuting mangutsero.

Kung saan ang hilig, doon ang buwal.

Ugali’t salita, bulaklak ng dila ang paa na ang madulas, ang dila lamang ang huwag.

Mabaho man ang daliri mo di mo maipalamon sa aso.

Ang daliri man ng tao ay di pare-pareho.

Bituing ibig nang maglabo, paglipas ng dilim maganda pang lalo.

Ang palainom ng alak ay lubhang nakahahabag, pag lasing na’y ama’t ina’y binababag.

Ang inaamo ng bulo ay sa pinuyo-puyo.

Bulo mang anong ilap, umaamo rin sa himas.

Matisod sa bato, huwag sa damo.

Ang bibig na walang imik, sa sino ma’y di babanggit.

Huwag mong asahan sa iyo’y magbalik, ang wikang sinabi’t batong inihagis.

Ang nakatikom ang bibig sinuma’y walang nababanggit.

Sa nakatikom na bibig, langaw man di masisilid.

Batong madalas ipatisod, hindi paniniktan ng lumot.

Wala nang bingi dito sa mundo gaya ng ayaw makinig.

Tuso man daw ang matsing ay napaglalalangan din.

Ang bihasa sa hubad, pag namaro ay aliswag.

Ang mahabang baro’y dapat na magputol, ang maikli nama’y dapat na magdugtong.

Sa mahal magbili, barat ang mamimili.

Ang mahaba ay putulan, ang kapos ay dugtungan.

Ang sa batis nalalapit, nakikinabang ng lamig.

Malaki man at kalog, daig ng munting batibot.

Naroon na sa banig, lumipat pa sa sahig.

Umalis sa banig, natulog sa sahig.

Humukay ka ng balon bago ka mauhaw.

Kung sino ang malapit sa balon, siyang laging nakaiinom.

Kapag di pinuna ang isang kiri, Ang isang iyan ay darami.

Umilag sa baga, sa ningas nasugba.

Ang babaing gala nang gala ay walang nahihita.

Ang hirati sa bahag, magsalawal ma’y aliswag.

Nang ang bagyo’y makaraan, saka pa mandin nagsuhay.

Ang asong bahag ang buntot, buto man sa daan ay hindi mapulot.

Ang tamad na aso, di makakasumpong ng buto.

Ang aral na walang timyas, walang malugod lumasap.

Pag ang aso’y natutuwa, pati buntot ay nauuga.

Araw mo ngayo’y sisikat, ang sa iba nama’y bukas.

Sa lahat ng ahas na makamandag, walang mabuti ni isa man. Sa talagang masasama, mayroon kayang isang banal?

Ang inaahit na balbas ay ang nag-ungos lamang sa balat.

Ang dinami-dami ng paa ng alupihan, ang siyang ikinaialaglag nito mula sa bubungan.

Dahong ampalaya kahit anong pait, daig ang arnibal sa nakaiibig.

Ang tuyong igulong sa abo, hindi paniniktan.

Sumalunga nga sa bundok, ngunit nagdausdos, at walang kukong ikamot.

Pag malakas ang agos sumasalunga sa bundok.

Kapag aali-aligid ang lawin, tangkang may daragitin.

Kung mahirap man sa maralita, ang maging mariwasa, lalong mahirap at masaklap, sa mayaman ang maghirap.

Ibig man ng isa’t ang isa’y aayaw, lisya sa matuwid, kapangyarihan man.

Kung tamis ang unang nalasap, bahagya mang asim ay lalong matingkad.

Kung magagawa at di gawin, di na magagawa kung ibigin.

Kung ang nabasaga’y hindi nanghinayang, gasino akong nakabasag lamang.

Hirap man ang katawan, huwag lang sa kalooban.

Hindi kakamot sa ulo ang babaing walang kuto.

Sa blog post na ito, tinalakay natin ang iba’t ibang uri at halimbawa ng mga kasabihan na makakatulong sa atin na mas maintindihan ang sarili natin at ang ating kapwa.

Natutunan natin na ang mga kasabihan ay mga salitang naglalaman ng aral at karanasan ng mga Pilipino na magagamit sa pagharap sa mga hamon ng buhay. Natuklasan din natin na ang mga kasabihan ay nagpapakita ng kultura, tradisyon, at paniniwala ng mga Pilipino na nakaugat sa kanilang kasaysayan at lipunan.

Nawa’y ang mga kasabihan na nabanggit sa blog post na ito ay maging inspirasyon at gabay sa ating lahat upang mabuhay nang may karunungan, espiritwalidad, at kasanayan. Maraming salamat sa inyong pagbabasa at sana ay magustuhan ninyo ang blog post na ito. Hanggang sa muli!